Lương tháng 13 là khoản thưởng không bắt buộc. Tìm hiểu cách tính lương tháng 13 chuẩn xác nhất cho mọi trường hợp, quy định thuế TNCN, BHXH & lưu ý cần biết 2025.
1. Lương Tháng 13 Là Gì? Khoản Thưởng Không Bắt Buộc Theo Quy Định Hiện Hành
Lương tháng 13 là khoản thưởng thường nhận vào dịp cuối năm.
Lương tháng 13 là một khoản tiền thưởng mà người lao động thường nhận được vào dịp cuối năm hoặc Tết Nguyên đán. Khoản thưởng này không phải là một loại lương cố định hay phụ cấp bắt buộc theo quy định của pháp luật lao động Việt Nam. Về bản chất, lương tháng 13 là khoản tiền thưởng dựa trên kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động và các yếu tố khác theo quy chế của từng doanh nghiệp.
Cơ sở pháp lý quy định về thưởng là Điều 104 của Bộ luật Lao động 2019. Theo đó, thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh và mức độ hoàn thành công việc của người lao động. Điều này có nghĩa là việc trả lương tháng 13 và mức thưởng ra sao tùy thuộc vào quy chế nội bộ của công ty, thỏa ước lao động tập thể hoặc hợp đồng lao động đã ký kết giữa người lao động và người sử dụng lao động. Khoản thưởng này không bắt buộc theo quy định pháp luật lao động, mà chỉ là nghĩa vụ khi được doanh nghiệp cam kết thông qua các văn bản nội bộ hoặc hợp đồng.
2. Cách Tính Lương Tháng 13 Chuẩn Xác Theo Từng Trường Hợp
Cách tính lương tháng 13 là vấn đề được quan tâm hàng đầu, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động. Việc lương tháng 13 tính như thế nào sẽ tùy thuộc vào quy chế nội bộ của từng công ty. Tuy nhiên, có một số phương pháp tính phổ biến mà các doanh nghiệp thường áp dụng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về các cách tính này:
2.1. Tính cho người lao động làm đủ 12 tháng
Đây là trường hợp phổ biến nhất và thường có cách tính đơn giản. Với người lao động làm đủ 12 tháng trong năm tài chính hoặc năm dương lịch, lương tháng 13 thường được tính theo một trong hai cách sau. Dưới đây là cách tính theo từng phương pháp:
Phương pháp 1: Dựa trên mức lương trung bình của 12 tháng
* Cách tính: Lương tháng 13 sẽ bằng trung bình cộng của mức lương thực nhận (hoặc lương theo hợp đồng) trong 12 tháng làm việc của năm đó.
* *Công thức:* Lương tháng 13 = Tổng thu nhập (hoặc lương theo hợp đồng) trong 12 tháng / 12
* *Ví dụ:* Anh A có mức lương lần lượt trong năm là 10 triệu (6 tháng đầu) và 12 triệu (6 tháng cuối). Tổng thu nhập trong năm là (10×6) + (12×6) = 60 + 72 = 132 triệu. Lương tháng 13 của anh A sẽ là 132 triệu / 12 = 11 triệu đồng.
Phương pháp 2: Dựa trên mức lương tháng 12
* Cách tính: Một số công ty áp dụng cách tính đơn giản hơn, lấy mức lương thực nhận hoặc lương theo hợp đồng của tháng 12 làm căn cứ tính lương tháng 13.
* *Công thức:* Lương tháng 13 = Mức lương tháng 12
* *Ví dụ:* Chị B có mức lương tháng 12 là 15 triệu đồng. Theo cách tính này, lương tháng 13 của chị B sẽ là 15 triệu đồng.
Lưu ý quan trọng là công ty sẽ áp dụng cách tính nào cần được quy định rõ trong quy chế thưởng hoặc hợp đồng lao động.
2.2. Tính cho người lao động làm chưa đủ 12 tháng (Tính theo tỷ lệ)
Cách tính lương tháng 13 phụ thuộc vào quy chế và thời gian làm việc thực tế.
Đối với người lao động vào làm hoặc nghỉ việc trong năm, chưa làm đủ 12 tháng, lương tháng 13 (nếu có) thường được tính dựa trên tỷ lệ số tháng làm việc thực tế trong năm. Đây là cách tính phổ biến cho trường hợp này:
* Cách tính: Lương tháng 13 = (Lương trung bình theo tháng HOẶC Mức lương thỏa thuận tại thời điểm tính) x (Số tháng làm việc thực tế / 12)
* *Giải thích:* “Lương trung bình theo tháng” có thể là mức lương trung bình cộng của các tháng đã làm việc, hoặc mức lương tại thời điểm tính toán cuối năm. “Mức lương thỏa thuận” thường là mức lương chính thức theo hợp đồng.
* *Ví dụ:* Chị C bắt đầu làm việc từ tháng 7 và có mức lương 14 triệu/tháng. Chị đã làm việc được 6 tháng (từ tháng 7 đến tháng 12). Lương tháng 13 của chị C (nếu công ty tính theo tỷ lệ mức lương tại thời điểm tính) sẽ là: 14 triệu x (6 / 12) = 14 triệu x 0.5 = 7 triệu đồng.
* *Ví dụ khác (tính theo lương trung bình):* Anh D vào làm tháng 9, lương tháng 9-10 là 10 triệu, tháng 11-12 là 12 triệu. Tổng lương trong 4 tháng là (10×2) + (12×2) = 20 + 24 = 44 triệu. Lương trung bình 4 tháng là 44/4 = 11 triệu. Lương tháng 13 của anh D (nếu tính theo lương trung bình theo tỷ lệ) sẽ là 11 triệu x (4 / 12) ≈ 3.67 triệu đồng.
Một lần nữa, cách áp dụng công thức nào phụ thuộc hoàn toàn vào quy định nội bộ của doanh nghiệp.
2.3. Trường hợp có thay đổi mức lương trong năm
Khi người lao động được điều chỉnh mức lương (tăng hoặc giảm) trong năm, cách tính lương tháng 13 (nếu tính dựa trên lương trung bình) cần tính đến trọng số thời gian làm việc ở từng mức lương. Dưới đây là cách tính cho trường hợp này:
* *Công thức phổ biến (dựa trên trọng số thời gian):* Lương tháng 13 = [(Mức lương cũ / 12) x Số tháng làm việc với lương cũ] + [(Mức lương mới / 12) x Số tháng làm việc với lương mới] + … (Áp dụng cho nhiều lần thay đổi lương)
* *Ví dụ:* Anh E làm việc với mức lương 10 triệu/tháng trong 8 tháng đầu năm, sau đó được tăng lên 13 triệu/tháng trong 4 tháng cuối năm. Tổng số tháng là 12. Lương tháng 13 của anh E sẽ được tính như sau:
* (10 triệu / 12) x 8 tháng + (13 triệu / 12) x 4 tháng
* = (80 / 12) triệu + (52 / 12) triệu
* = 132 / 12 triệu = 11 triệu đồng.
* (Cách này thực chất là tính lương trung bình cả năm, giống như mục 2.1, nhưng làm rõ hơn khi có nhiều mức lương).
2.4. Các yếu tố khác ảnh hưởng đến cách tính
Ngoài các phương pháp tính cơ bản dựa trên lương và thời gian làm việc, mức lương tháng 13 thực tế mà người lao động nhận được có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố khác theo chính sách của công ty, bao gồm:
* Hiệu suất công việc (KPI): Mức thưởng có thể được điều chỉnh tăng hoặc giảm dựa trên mức độ hoàn thành các chỉ tiêu đánh giá hiệu suất (KPI) của cá nhân.
* Kết quả kinh doanh của công ty: Nếu công ty hoạt động hiệu quả, đạt hoặc vượt mục tiêu doanh thu/lợi nhuận, mức thưởng chung hoặc tỷ lệ thưởng có thể cao hơn. Ngược lại, nếu kinh doanh khó khăn, mức thưởng có thể bị cắt giảm hoặc không có.
* Đánh giá của cấp quản lý: Đôi khi, mức thưởng cũng có thể phụ thuộc vào đánh giá chủ quan của quản lý trực tiếp về sự đóng góp của nhân viên.
3. Lương Tháng 13 Có Phải Đóng Thuế TNCN, BHXH Không?
Một trong những câu hỏi thường gặp nhất liên quan đến lương tháng 13 là nghĩa vụ về thuế và bảo hiểm xã hội. Việc nắm rõ quy định pháp lý sẽ giúp người lao động hiểu rõ khoản tiền mình thực nhận là bao nhiêu.
3.1. Lương tháng 13 có tính thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) không?
Có. Lương tháng 13 là khoản tiền thưởng, và theo quy định của pháp luật thuế thu nhập cá nhân, các khoản tiền thưởng là một phần của thu nhập chịu thuế.
Cụ thể, theo quy định hiện hành (cập nhật đến năm 2025) tại Điểm e Khoản 2 Điều 2 của Thông tư 111/2013/TT-BTC hướng dẫn thực hiện Luật Thuế thu nhập cá nhân, tiền lương, tiền công và các khoản có tính chất tiền lương, tiền công nhận được dưới các hình thức bằng tiền hoặc không bằng tiền đều thuộc diện thu nhập chịu thuế. Trong đó, các khoản thưởng bằng tiền hoặc không bằng tiền dưới mọi hình thức, kể cả thưởng bằng chứng khoán, đều là thu nhập chịu thuế TNCN.
Khi chi trả lương tháng 13, doanh nghiệp sẽ tổng hợp khoản thưởng này cùng với các khoản thu nhập chịu thuế khác của người lao động trong năm để tính thuế TNCN theo biểu lũy tiến từng phần hoặc theo quy định về khấu trừ thuế đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công. Việc có phải đóng thuế hay không và đóng bao nhiêu sẽ phụ thuộc vào tổng thu nhập chịu thuế của người lao động sau khi đã trừ đi các khoản giảm trừ gia cảnh cho bản thân, cho người phụ thuộc, các khoản đóng bảo hiểm bắt buộc và các khoản giảm trừ khác theo quy định.
Như vậy, lương tháng 13 là khoản thu nhập chịu thuế TNCN và sẽ được cộng gộp vào tổng thu nhập để tính thuế cuối năm.
3.2. Lương tháng 13 có phải đóng Bảo hiểm xã hội (BHXH) không?
Không. Lương tháng 13, với bản chất là tiền thưởng dựa trên kết quả sản xuất kinh doanh hoặc mức độ hoàn thành công việc, không phải là khoản tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Theo Khoản 2 Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và được hướng dẫn chi tiết tại Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH), tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác ghi trong hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật lao động. Tuy nhiên, quy định cũng liệt kê các khoản không tính đóng BHXH, bao gồm tiền thưởng được quy định tại Điều 104 của Bộ luật Lao động.
Do lương tháng 13 là khoản tiền thưởng theo Điều 104 Bộ luật Lao động, nó không được tính vào tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN.
Đây là điểm khác biệt quan trọng so với các khoản phụ cấp hoặc bổ sung khác có thể được tính vào lương đóng BHXH. Người lao động cần lưu ý điểm này để hiểu rõ cơ cấu thu nhập và các khoản trích nộp bảo hiểm của mình.
4. Những Lưu Ý Quan Trọng Và Câu Hỏi Thường Gặp Về Lương Tháng 13
Lương tháng 13 không chỉ là tiền thưởng mà còn là sự ghi nhận đóng góp của bạn.
Ngoài cách tính lương tháng 13 và quy định về thuế, BHXH, người lao động còn có nhiều băn khoăn khác về lương tháng 13. Dưới đây là những lưu ý quan trọng và giải đáp các câu hỏi thường gặp:
4.1. Phân biệt Lương tháng 13 và Thưởng Tết
Nhiều người thường nhầm lẫn lương tháng 13 với Thưởng Tết, bởi cả hai khoản này thường được chi trả gần thời điểm cuối năm Âm lịch. Tuy nhiên, đây là hai khái niệm khác nhau.
* Lương tháng 13: Về bản chất là khoản tiền thưởng dựa trên kết quả hoạt động của công ty và hiệu suất làm việc của cá nhân trong suốt một năm. Việc chi trả và cách tính lương tháng 13 thường được quy định rõ trong quy chế nội bộ hoặc hợp đồng lao động. Nó có thể được coi như một phần của gói đãi ngộ hàng năm đã được dự kiến.
* Thưởng Tết: Là khoản tiền thưởng mang tính động viên, khích lệ tinh thần người lao động nhân dịp năm mới sắp đến. Khoản này hoàn toàn tùy nghi và phụ thuộc vào quyết định của người sử dụng lao động tại thời điểm đó, trừ khi có thỏa thuận khác trong hợp đồng lao động hoặc thỏa ước lao động tập thể. Giá trị Thưởng Tết thường không tuân theo công thức tính toán cố định như lương tháng 13.
4.2. Nghỉ việc trước Tết có được hưởng Lương tháng 13 không?
Đây là câu hỏi rất phổ biến, đặc biệt với những người có ý định chuyển việc vào cuối năm. Theo quy định hiện hành, lương tháng 13 là khoản thưởng không bắt buộc. Do đó, việc người lao động nghỉ việc trước thời điểm công ty chi trả lương tháng 13 có được nhận khoản này hay không hoàn toàn phụ thuộc vào quy định trong quy chế thưởng của công ty tại thời điểm người lao động nghỉ việc.
Một số công ty có thể quy định rằng chỉ những nhân viên còn làm việc tại thời điểm chi trả mới được hưởng. Một số khác có thể tính toán dựa trên số tháng làm việc thực tế trong năm và chi trả một phần theo tỷ lệ, ngay cả khi nhân viên đã nghỉ việc.
Để biết chính xác quyền lợi của mình, người lao động cần kiểm tra lại hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể hoặc quy chế thưởng/quy chế tiền lương của công ty hiện tại trước khi đưa ra quyết định nghỉ việc. Đây là quy định lương tháng 13 nội bộ quan trọng cần nắm rõ.
4.3. Lương tháng 13 có tính thời gian thử việc không?
Tương tự như việc nghỉ việc trước Tết, không có quy định pháp luật chung nào bắt buộc phải tính thời gian thử việc vào để tính lương tháng 13. Quyết định này hoàn toàn phụ thuộc vào chính sách nội bộ của doanh nghiệp.
Một số công ty nhân văn có thể tính gộp cả thời gian thử việc vào tổng số tháng làm việc trong năm nếu người lao động được ký hợp đồng lao động chính thức sau thời gian thử việc. Tuy nhiên, nhiều công ty khác chỉ tính thời gian làm việc theo hợp đồng chính thức.
4.4. Thời điểm chi trả Lương tháng 13
Thời điểm chi trả lương tháng 13 không được quy định cụ thể trong luật. Việc chi trả này phụ thuộc hoàn toàn vào quy định trong quy chế nội bộ của từng công ty.
Phổ biến nhất, lương tháng 13 thường được chi trả vào cuối năm dương lịch (khoảng tháng 12) hoặc gần với thời điểm Tết Nguyên đán (tháng 1 hoặc tháng 2 dương lịch của năm tiếp theo). Một số công ty có thể chia thành hai đợt chi trả hoặc có thời điểm chi trả khác biệt tùy theo kế hoạch tài chính và lịch hoạt động của doanh nghiệp.
Người lao động cần tham khảo quy chế lương thưởng của công ty hoặc hỏi bộ phận nhân sự để biết chính xác thời điểm chi trả.
4.5. Mức Lương tháng 13 có giống nhau giữa các nhân viên?
Không nhất thiết. Mức lương tháng 13 không bắt buộc phải giống nhau giữa tất cả nhân viên trong cùng một công ty hoặc thậm chí trong cùng một bộ phận. Mức thưởng này có thể được điều chỉnh dựa trên nhiều yếu tố khác nhau theo chính sách của công ty. Thứ nhất, hiệu quả công việc cá nhân là yếu tố hàng đầu; nhân viên hoàn thành xuất sắc công việc, đạt hoặc vượt KPI có thể nhận mức thưởng cao hơn. Thứ hai, vị trí công việc cũng ảnh hưởng, các vị trí khác nhau có thể có hệ số tính hoặc mức thưởng mục tiêu khác nhau. Ngoài ra, thâm niên làm việc cũng có thể được xem xét; một số công ty có thể thưởng thêm cho nhân viên có thâm niên gắn bó lâu dài. Cuối cùng, đánh giá của cấp quản lý về sự đóng góp tổng thể của nhân viên cho đội nhóm và công ty cũng là một yếu tố có thể ảnh hưởng đến mức thưởng.
6. Tầm Quan Trọng Của Lương Tháng 13 Trong Thỏa Thuận Lao Động
Đối với cả người lao động và nhà tuyển dụng, việc hiểu rõ và minh bạch về lương tháng 13 là cực kỳ quan trọng. Đối với người lao động, đây không chỉ là một khoản thu nhập đáng kể vào cuối năm mà còn là thước đo sự ghi nhận của công ty đối với nỗ lực của họ. Chủ động tìm hiểu về chính sách này trong quá trình phỏng vấn và đàm phán offer sẽ giúp bạn đánh giá tổng thể gói đãi ngộ và đưa ra quyết định phù hợp. Đừng ngần ngại hỏi nhà tuyển dụng về việc công ty có chi trả lương tháng 13 không, lương tháng 13 tính như thế nào và thời điểm chi trả.
Đối với nhà tuyển dụng, việc xây dựng một chính sách lương tháng 13 rõ ràng, minh bạch và cạnh tranh là công cụ hữu hiệu để thu hút nhân tài và tạo động lực gắn bó cho đội ngũ hiện tại. Một chính sách thưởng hấp dẫn, được truyền thông rõ ràng sẽ nâng cao hình ảnh thương hiệu nhà tuyển dụng của doanh nghiệp.
6. Kết Luận
Lương tháng 13 là khoản thưởng không bắt buộc theo luật, nhưng lại là chế độ đãi ngộ phổ biến và quan trọng trong môi trường làm việc tại Việt Nam. Việc lương tháng 13 tính như thế nào hoàn toàn phụ thuộc vào quy chế riêng của từng doanh nghiệp. Khoản thưởng này chịu thuế TNCN nhưng không phải đóng BHXH. Việc người lao động chủ động tìm hiểu rõ các quy định liên quan trong quy chế công ty, đặc biệt là về cách tính, thời điểm chi trả và các yếu tố ảnh hưởng, là điều cần thiết để bảo vệ quyền lợi của bản thân.
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)
1. Nếu công ty không có quy định lương tháng 13, người lao động có được nhận không?
Không. Nếu quy chế công ty hoặc hợp đồng không đề cập, công ty không có nghĩa vụ chi trả lương tháng 13.
2. Khi nào thì lương tháng 13 được thanh toán?
Thời điểm chi trả tùy thuộc quy định mỗi công ty, phổ biến là tháng 12 dương lịch hoặc gần Tết Âm lịch.
3. Làm sao để biết công ty mình có trả lương tháng 13 và cách tính như thế nào?
Kiểm tra hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, quy chế thưởng của công ty, hoặc hỏi bộ phận nhân sự.
4. Lương tháng 13 có phải là điều khoản bắt buộc trong hợp đồng lao động không?
Không, lương tháng 13 là khoản thưởng không bắt buộc, chỉ trở thành nghĩa vụ khi được ghi rõ trong hợp đồng hoặc quy chế công ty.
Để lại một bình luận